Yargıtay’ın Güncel Yaklaşımı: Tanınmışlık Dinamik Olmalı

Marka hukuku uygulamalarında, tanınmış marka kavramı birçok uyuşmazlıkta belirleyici bir faktör olabilmektedir. Özellikle Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) nezdinde yapılan yayıma itiraz başvurularında, markanın tanınmışlığı çoğu zaman başvurunun reddedilmesi için temel gerekçe haline gelir. Ancak Yargıtay’ın güncel içtihatları, tanınmışlık kavramının artık “sabit” değil, “dinamik” bir şekilde ele alınması gerektiğine işaret etmektedir.

Tanınmışlık, markaya SMK kapsamında ek bir koruma sağlamanın ötesinde, sahibine başkalarının benzer ya da aynı markaları kullanmasına karşı güçlü bir itiraz hakkı da sunar. Bu yazıda, yayıma itirazlarda tanınmışlık gerekçesinin nasıl ispat edilmesi gerektiği ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken hususlara değineceğiz.

Yargıtay’ın Güncel Yaklaşımı: Tanınmışlık Devamlı Olmalı

Yargıtay kararlarına göre, bir markanın geçmişte tanınmış sayılması, onun her zaman bu statüyü koruyacağı anlamına gelmiyor. Tanınmışlık artık geçmişteki bir anı belgelemekten öte, bugün de devam eden bir olgu olarak değerlendiriliyor. Bu bağlamda, tarihi bir tanınmışlık tespitine dayanarak yapılan yayıma itirazlar, sadece geçmişteki tespit belgeleriyle değil, itiraz tarihi itibarıyla da tanınmışlığın sürdüğünü gösteren güncel bilgi ve belgelerle desteklenmelidir. Bu nedenle, SMK m.6 kapsamında yapılan yayıma itirazlarda, tanınmışlık gerekçesi sunuluyorsa, markanın tanınmışlığının itiraz tarihine kadar sürdüğünü gösteren bilgi ve belgelerin de başvuruya eklenmesi gerekmektedir.

Kurum Nezdinde Değerlendirme Nasıl Yapılır?

SMK’nin 6’ncı maddesi uyarınca yapılan yayıma itirazlarda, tanınmışlık gerekçesiyle başvuru yapılacaksa aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:

• Tanınmışlığın tespit edildiği tarihe ilişkin belgeler (ör. mahkeme kararı, anket sonuçları, medya yansımaları)

• Bu tanınmışlığın güncelliğini koruduğunu gösteren yeni belgeler (ör. son yıl satış rakamları, güncel reklam harcamaları, sosyal medya ve haber içerikleri, sektörel raporlar)

• Markanın halen aynı ya da artan oranda kamu nezdinde bilinirliğe sahip olduğunu gösteren veriler

Bu tür belgelerle sadece geçmişte tanınmış bir marka olduğunuzu değil, halen bu tanınırlığı sürdürdüğünüzü ispatlamış olursunuz. Aksi halde, Kurum tanınmışlık savunmasını yetersiz bulabilir.

Örnek Vaka: Otomotiv Sektöründen Bir Marka

Diyelim ki 2016 yılında “DELTA MOTORS” markası hakkında tanınmışlık tespiti yapılmış ve bu tespit bir mahkeme kararı ile desteklenmiş olsun. 2025 yılında aynı veya benzer bir marka başvurusu yayımlandığında, sadece 2016 tarihli mahkeme kararını sunmak tek başına yeterli olmayacaktır. TÜRKPATENT, bu markanın halen geniş bir kullanıcı kitlesi tarafından tanındığını, reklam ve satış faaliyetlerinin devam ettiğini ve markanın kamuoyunda güçlü bir imaja sahip olduğunu gösteren güncel belgeleri de talep edecektir.

Hangi Belgeler Sunulabilir?

Aşağıda, tanınmışlığın sürdüğünü ispatlamak için kullanılabilecek bazı belge türlerini bulabilirsiniz:

• Güncel ciro ve satış rakamları

• Son yıllara ait medya yansımaları, haberler ve reklam kampanyaları

• Sektörel raporlar ve pazar araştırmaları

• Sosyal medya ve dijital platformlarda etkileşim verileri

• Fuar ve sponsorluk faaliyetlerine ilişkin belgeler

• Yurtiçi veya yurtdışında alınmış ödüller

Bu belgeler, hem Kurum nezdinde hem de muhtemel yargı süreçlerinde savunmanın gücünü artırır.

Proaktif Olmak Kazandırır

Tanınmış marka statüsü önemli bir avantaj sağlasa da, bu statünün sürekli “yaşayan” bir şekilde korunması gerekir. Marka sahibinin, bu statüyü koruduğunu ve güncelliğini ispat edebildiği sürece tanınmış marka avantajından yararlanabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, yayıma itiraz sürecine girerken tanınmışlığın hem geçmişini hem de bugününü belgelendirmeye özen göstermek gerekir. Markalarla ilgili gelişmeleri düzenli olarak belgelemek ve arşivlemek, gelecekte yapılacak yayıma itirazların başarıya ulaşmasında kritik rol oynar.

Yargıtay kararları doğrultusunda marka sahiplerinin dikkat etmesi gereken en önemli nokta şudur: Tanınmışlık bir kez kazanıldığında ebediyen devam eden bir hak değildir.

Ofisimiz, müvekkillerimizin tanınmış marka savunmalarını en güncel içtihat ve uygulamalar doğrultusunda yürütmekte; yurtiçinde ve yurtdışındaki iş ortaklarımızla bu süreci etkili ve belge temelli bir stratejiyle yönetmektedir.